Of: de avonturen van Martin in postzegelland.
Als je via internet iets bestelt kom je terecht in een database. Soms heeft dat tot gevolg dat je allerlei aanbiedingen in je postbus vindt.
Ik bestelde ooit enkele postzegels die ik mooi vond. Ze kostten niet veel geld en ik wilde ze graag in een lijstje aan de muur hangen¹.
Nu sta ik te boek als postzegelverzamelaar en niet lang geleden viel een dikke catalogus op de deurmat. Hierin werden duizenden postzegels te koop aangeboden en ook spullen die met de hobby te maken hadden.
Ik bladerde door de gids en stond versteld van het aanbod.
Ik had vroeger een neef en een oom die postzegels verzamelden. Ik schatte terecht in dat deze hobby niets voor mij was. Je moest zitten te friemelen met piepkleine stukjes papier, je moest ze moeizaam losweken en voorzichtig met een pincet in een hoesje frommelen. Het aanbod was zo verschrikkelijk groot dat je verzameling nooit van zijn leven ook maar een beetje compleet zou worden.
Ik ben er dan ook nooit aan begonnen, tot vandaag.
Mijn vrouw en ik herkenden beiden postzegels van vroeger (toen mensen elkaar nog kaarten en brieven stuurden) en uit nostalgische overwegingen bestelde ik er hier een paar van.
Toen bleef mijn blik hangen bij een speciale aanbieding: 1000 Nederlandse postzegels voor €15,-!
Die kon ik niet voorbij laten gaan. Mijn aloude drang ergens veel van te bezitten stak de kop op. Ik fantaseerde dat er prachtige exemplaren tussen zouden zitten en misschien wel een enkele heel zeldzame, die heel veel geld waard was².
De verkopers zouden zich de haren uit het hoofd trekken dat ze bij de samenstelling van het pakket niet beter opgelet hadden. Toen ik het bestelnummer had ingevoerd bedacht ik dat ik eigenlijk ook een album nodig had om mijn schat in op te bergen. Ik kon mijzelf er net van weerhouden ook een speciale filatelie-pincet aan te schaffen. In het medicijnkastje lagen er drie, daar zou ik mij voorlopig waarschijnlijk wel mee kunnen redden.
Wie voor het eerst een beetje rondneust in de wereld van de postzegelverzamelaars ontdekt dat er heel veel is waar hij geen verstand van heeft:
Wat betekent postfris (gebruikt en ongebruikt)? Wat is een tete-beche met en zonder gutterpair? Vierzijdige roltanding? Wat zou een dubbelenpartij zijn?
Ik liet mij hierdoor niet weerhouden en wachtte vol spanning het pakket af.
Duizend postzegels is heel veel. In het begin bekeek ik elk plaatje zorgvuldig en probeerde soort bij soort op de grote eettafel te leggen, maar al gauw verloor ik mijn geduld en besloot rigoureus te schiften. Ik ontdekte dat nieuwere zegels mij nauwelijks konden boeien. Ik zag dat men in de postale wereld kennelijk elke gelegenheid aangrijpt om een speciale postzegel uit te geven. Van het vijftig jarig bestaan van de NAVO tot werelddierendag: overal bedacht men een meestal heel lelijke zegel voor.
Weg ermee. Ik gooide alle nieuwerwetse zegels in een doosje en legde de oude (nog met een waarde in centen, soms zelfs halve centen!) apart.
Ik had mijn draai gevonden en was al aardig op weg een echte gespecialiseerde filatelist te worden.
Er was één soort postzegels duidelijk oververtegenwoordigd: die met een koningin erop.
De bekendste is natuurlijk de zegel met Juliana van opzij. In mijn herinnering zat die op alle brieven en kaarten.
Maar er waren nog veel meer vrouwelijke monarchen. Ik had al door dat er heel wat research bij zou komen kijken vóór ik precies wist met welke vorstin ik van doen had, want ze zetten er op postzegels bijna nooit een naam bij.
Over de tafel hangend speurde ik naar zegels die tot dezelfde serie behoorden, want die moesten bij elkaar in mijn album.
Bij sommige zegels kon ik amper zien wat erop stond, omdat menig overijverige postbeambte zich kennelijk niet had weten in te houden bij het stempelen. Ik leerde nu dus wat het verschil is tussen postfris en gebruikt. (Wat ongebruikt is weet ik nog steeds niet).
Ik kwam erachter dat omgang met postzegels iets is voor mensen met een goed ontwikkelde fijne motoriek en veel geduld. De broze stukjes papier laten zich slechts met de grootst mogelijk moeite achter de doorzichtige venstertjes van het album proppen en zitten dan ook nog eens scheef. Je moet ook niet de fout maken even te hoesten terwijl je net alles op volgorde hebt gelegd. Ik pauzeerde regelmatig.
Er komt vast een moment dat ik heel precies ga uitzoeken wat er allemaal aan informatie te vinden is, maar voorlopig ben ik even klaar met mijn filatelistische uitspattingen. Meer later!
¹Een vraatzuchtig beestje heeft zich inmiddels tegoed gedaan aan de postzegel van 1 cent. Hij heeft de andere denominaties tot nu toe met rust gelaten. Ze hebben tegenwoordig ook nergens meer respect voor!
²Als je vroeger over de Nieuwezijds Voorburgwal richting Spui fietste zag je aan je rechterhand altijd enkele kraampjes staan waar ze postzegels verkochten.
Guus Luijters en Carmiggelt besteedden er in een stukje allebei aandacht aan.
Ze vertelden dat er nog weleens jongetjes rondliepen met hun postzegelalbum onder de arm en dat die steevast verschillende keren werden aangesproken door oudere verzamelaars: “Mag ik even in je album kijken”? Die mannen hoopten dat ze er een zeldzame, kostbare zegel in zouden aantreffen, die ze dan het nietsvermoedende jongetje voor een prikje zouden ontfutselen.