Op oudejaarsavond 2019 reed ik in de buurt van Zaandam toen ik geflitst werd.
Niet veel later lag er een computer-gegenereerd schikkingsvoorstel in mijn brievenbus. Mijn snelheid was gemeten en ik had op dat moment 7 km te hard gereden: 67 km per uur waar 60 was toegestaan.
Als ik €80,- betaalde (of daaromtrent) zou ik vervolging kunnen voorkomen.
Ik ben een brave burger en maakte het bedrag over, bedenkend welke andere dingen ik met dit geld had kunnen doen, maar ook tevreden omdat zwaar crimineel gedrag wederom doeltreffend was afgestraft.
Later bedacht ik dat in de hele keten, van constatering tot boete-inning, niet één levende ambtenaar actief was geweest. Computers hadden hun werk gedaan met als resultaat dat de kas van het ministerie van justitie weer een beetje extra gespekt was.
Zakelijk gezien is dit het ultieme verdienmodel: je hebt je automatiseringsmodel zo ingericht, dat geld binnenkomt zonder enige bemoeienis van een (dure) werknemer.
De apparatuur vergt onderhoud en gebruikt een beetje stroom, maar verder heb je geen kosten. Dat is pas “slapend rijk worden!”
Webwinkel Amazon heeft ook een bijzonder geavanceerd computersysteem. Hier zijn echter wel degelijk levende mensen onderdeel van het leveringsproces: de orderpickers die onder slechte arbeidsomstandigheden de bestellingen bij elkaar moeten zoeken (en hiervoor matig beloond worden).
Van bestelling tot levering houdt de computer wel de touwtjes in handen. Je wordt bedankt voor je bestelling, je krijgt bericht als je order verzonden is en een opgave van de vermoedelijke leverdatum. Tot slot wordt je betaling geïnd.
Ik heb al heel wat aankopen bij Amazon gedaan en tot nu toe ging alles goed.
Nu zit ik echter al sinds 9 december te wachten op boeken die ik mijn zoon wil schenken ter gelegenheid van zijn verjaardag. Ik weet natuurlijk dat het afgrijselijk druk is bij de pakjesbezorging, maar ging toch maar eens op de site kijken of men wellicht kon vertellen wat er mis was gegaan.
“Your package may be lost
We’re very sorry your delivery is so late. Although it may still arrive, you can request a refund now.”
Tot mijn niet geringe verbazing staat er dat mijn pakje misschien wel kwijt is. Ik kom in aanmerking voor een directe refund.
De volgende vragen dienen zich aan: hoe weet Amazon dat ik mijn boeken nog niet heb ontvangen? Hoe kan het dat ik er min of meer toevallig achter moet komen dat er een probleem is? (Wat was er gebeurd als ik niet zelf actie had ondernomen?) En wat heb ik aan een refund? Ik wil een cadeautje geven aan mijn zoon!
Het spreekt voor zichzelf dat ik niet ga proberen een mens te vinden die mijn vragen kan beantwoorden. Ik weet uit ervaring dat hierbij heel erg veel energie, geduld en incasseringsvermogen komt kijken. Het begint er al mee dat je heel diep moet graven vooraleer je een telefoonnummer of emailadres vindt, vóór die tijd heeft men al geprobeerd je af te schepen met een behulpzame robot, die zogenaamd alle antwoorden heeft.
De keren dat ik hier instonk hebben bijna geleid tot opname in een psychiatrische kliniek.
Ik moet maar heel zen afwachten: misschien duikt het pakje toch nog op?
Intussen kan ik natuurlijk heel goed een blij bericht in de mailbox krijgen: ben ik tevreden over mijn laatste aankoop? Want zo dom kan een computer ook zijn.
Maar wat geef ik mijn zoon nu als ik hem donderdag ga feliciteren met zijn verjaardag?
Gisteren kwam bij mij de postbode langs. Een alleraardigste vrouw die me altijd vriendelijk groet. Ik hoopte op wat Kerstpost, maar ze vertelde dat mijn naam niet voorkwam in haar stapeltje. Ze vertelde me wel dat buurtgenoten wel iets zouden mislopen. Wat was er namelijk gebeurd? Bij het lopen van mijn straat liet ze haar fiets en een anders tas aan het begin staan. Zo doet ze dat altijd. Halverwege haar wandeling in de Lucille Ballstraat, zag ze dat haar tas en nog wat andere zaken bij een auto ingeladen werden. De crimineel dacht zeker nog wat kerstkado’s
te scoren. Fijne Kerst.
Erik! Ooo. Erg.
Martin, alvast gefeliciteerd met de verjaardag van je zoon! Gisteren zei mijn zus verbaasd dat, voordat ze haar vraag had gesteld, de computer al een antwoord had gegeven. En de dag ervoor kreeg ik ook tot mijn verbazing voordat ik een vraag had geformuleerd het antwoord. Als ik me herinner wat het was meld ik me weer. Hoezo gesteld op privacy?