Ik ben thuis de boodschappenman. Elke vrijdag koop ik de boodschappen die we de komende week nodig hebben. Vroeger had ik een fietskarretje, tegenwoordig pak ik de auto. Het karretje past jammer genoeg niet op een elektrische fiets.
In de supermarkt volg ik meestal een vaste looproute, dit voorkomt dat ik dingen vergeet.
Mijn eerste gang is naar de automaat waar de lege flessen moeten worden ingeleverd. Als je pech hebt sta je achter iemand die 500 blikjes tergend langzaam invoert, vele komen terug omdat de barcode niet gelezen kan worden. Het is bekend dat het restvocht dat uit deze blikjes komt funest is voor het mechanisme, waardoor de machine door de kleverige substantie regelmatig in storing komt.
Met de plastic flessen gaat het meestal goed, maar ook hier komt er regelmatig eentje terug omdat de machine hem niet lust. Ik observeer mensen die een strategie hebben ontwikkeld die ervoor moet zorgen dat de automaat hun flessen wel inslikt. Ze stoppen ze heel voorzichtig in de opening, of geven juist een zetje. Vaak kan je niets anders doen dan de geweigerde fles een kwartslag te draaien in de hoop dat de scanner dan wel de barcode kan registreren.
Het is me al twee keer gebeurd dat ik mijn flessen niet kwijt kon. De machine was stuk. Daar was ik uitermate ontstemd over, omdat mijn karretje door de tassen met statiegeldflessen al vóór het boodschappendoen half gevuld was en omdat ik de flessen onverrichterzake weer terug moest nemen naar huis.
Een tweede automaat, om dit ongemak te voorkomen, wordt niet geïnstalleerd omdat dit kostbare schapruimte kost. Hier moeten artikelen worden uitgestald die verkocht kunnen worden.
Karretje of mandje
Meestal heb ik een karretje nodig, maar soms wil ik een mandje. Regelmatig is er nog maar één exemplaar ter beschikking, maar bij nader inzien blijkt dit mandje met tiewraps vastgesnoerd aan een klein metalen karretje. Het betreft hier dan de onderste van wat een grote stapel moet zijn.
Wat opvalt: je hoeft geen muntje meer in de karretjes te stoppen. Wat is er gebeurd? Zijn de klanten ineens veel braver geworden en hebben ze niet meer de aansporing nodig van een muntje dat ze kwijt zijn als ze hun karretje niet netjes naar de opstelplaats terugbrengen?
De ervaring leert dat mensen over het algemeen erg braaf zijn, muntje of niet.
Zelfscan
Ik denk dat verreweg de meeste mensen ook heel braaf en eerlijk zijn als ze hun eigen boodschappen scannen. Ik kom wel eens in de verleiding een artikel ongescand in mijn tas te stoppen, maar doe het nooit. De angst bij een controle te worden betrapt is kennelijk zo groot dat de meeste mensen eerlijk blijven. Erg rationeel is het niet, omdat sancties natuurlijk niet aan de orde zijn. De medewerkers zullen je in staat stellen het vergeten artikel alsnog te betalen en er van uit gaan dat het om een vergissing ging.
Geld
Alles draait natuurlijk om geldverdienen. Supermarkten zijn buitengewoon kapitalistische instituten. Ik krijg communistische gevoelens als ik klanten zie die de krantjes met aanbiedingen bestuderen. Zij denken een slimme slag te kunnen slaan, maar de ondernemers houden ze voortdurend voor de gek. Ze zullen nooit artikelen met verlies verkopen, dus je kunt precies nagaan hoe groot de marge is als je (bijvoorbeeld) twee voor de prijs van één krijgt. Af en toe lijkt het alsof de prijzen met de natte vinger worden vastgesteld, en uiteindelijk pakt het voor de consument altijd duurder uit. Wat ze misschien bij het ene product besparen betalen ze bij een andere boodschap weer net zo hard terug. Ze kopen twee artikelen als die in de aanbieding zijn, anders “zijn ze een dief van hun eigen portemonnee”. Ik stond eens met een komkommer bij de kassa, de caissière deed veel moeite mij ervan te overtuigen dat ik er nog een bij moest halen. Ze waren twee voor de prijs van één. Toen ik voorstelde dan maar wat van de prijs van mijn ene komkommer af te doen omdat ik er echt maar een nodig had, bleek dit onmogelijk. Ze keek me raar aan. Het is nooit meer goed gekomen tussen haar en mij.
Minder nootjes
Het is een bekend gegeven dat soms de inhoud van een verpakking verlaagd wordt maar de prijs hetzelfde blijft. Bij nootjes wordt een andere truuk uitgehaald: alle nootjes worden met een verschillend gewicht verkocht, de klanten realiseren zich amper dat er in hun bakje pinda’s 100 gram zit, maar in het bakje macadamia’s maar 45 gram.
3 voor €5
Ik betrap mezelf er regelmatig op. Ik wil maar een bakje van iets, maar omdat er in grote letters bijstaat dat je 3 bakjes krijgt voor €5 zoek ik er twee bij, omdat ik bij aankoop van een bakje niet €1,65 betaal (wat je zou verwachten als je er drie kunt krijgen voor €5) maar €2. Dat ik eigenlijk geen drie bakjes nodig had maakt niet uit, want ik ga mezelf niet een euro door de neus boren! Daar ben ik veel te slim voor!
De prijs is onlangs overigens verhoogd naar €5,50. Zomaar 10% erbij. En wij maar in onze krantjes kijken.
Een bericht voor onze klanten
In mijn supermarkt hoef je je boodschappen niet te betalen als je de vijfde wachtende in de rij voor de kassa bent terwijl nog niet alle kassa’s bemenst zijn.
De mensen voor je moeten wel een karretje of mandje hebben en als een kassa buiten werking is telt die niet mee.
Dit systeem leidt ertoe dat de caissières voortdurend collega’s moeten mobiliseren als de situatie zich dreigt voor te doen dat iemand triomfantelijk een beroep wil doen op de belofte van gratis boodschappen. Als dan een medewerker achter een kassa heeft plaatsgenomen en het gevaar even geweken is klinkt door de hele winkel een vrolijk akkoordje gevolgd door de mededeling “attentie voor onze klanten, er wordt een nieuwe kassa geopend “. De mevrouw die deze tekst ingesproken heeft heeft een verschrikkelijk stem. Als ik werknemer zou zijn zou ik helemaal gestoord worden van steeds weer diezelfde opgewekte rotstem.
We zijn toch niet in de Action?
Naast de eieren staat een lang rek met allemaal plastic rommel. Af en toe staan er zelfs stapels dozen met airconditioning-apparaten, tuinstoelen of keukenladders.
Mensen die de winkel met deze spullen verlaten waren daar vast niet voor gekomen. “Ik kwam voor een zak hutspot en een pot pindakaas, maar was helemaal vergeten dat ik ook nog een airco nodig had”.
Plastic
Er was toch een verbod op plastic tasjes? Maar ze zijn weer terug, let maar eens op.
Wilt u zegels? Spaarpunten? Kassabon?
Nee. Ik heb deze vraag al duizend keer beantwoord, maar zal dat moeten blijven doen tot aan mijn dood.
Als ik thuiskom zeg ik dat ik samen met een paar collega’s van de stam een everzwijn heb geschoten. En mijn vrouw laat de zaden, noten en vruchten zien die ze met de buurvrouwen heeft vergaard.